Parametrisch en duurzaam ontworpen vogelei als observatorium
Als technisch architect heeft Jochem Alferink gewerkt aan dit project in dienst van RAU ArchitectenInfo
- Project:Vogelobservatorium TIJ
- Locatie:Stellendam, Nederland
- Status:Gerealiseerd
- ArchitectRAU & ROAD
- Constructeur:BreedID
- AannemerVan Hese Infra
In natuurgebied De Scheelhoek op het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee is vanochtend het opvallende vogelobservatorium Tij geopend. Architectenbureau RAU heeft in samenwerking met Ro&Ad Architecten het ‘natuurkunstwerk’ parametrisch en volledig remontabel ontworpen.
Naar aanleiding van het Kierbesluit Haringvliet zijn Vogelbescherming Nederland en Natuurmonumenten een project gestart om de natuur in het Haringvliet te verrijken. De effecten daarvan willen de natuurorganisaties waarneembaar maken voor mensen, waartoe een aantal locaties is aangewezen voor vogelobservatoria en uitkijkplekken.
Grote stern
In opdracht van Droomfondsproject Haringvliet, een samenwerking van zes natuurorganisaties, hebben RAU en Ro&Ad Architecten een aantal objecten ontworpen, ontwikkeld en gerealiseerd. Eerder dit jaar is een aanlegsteiger en vogelkijkhut voltooid op Bliek, een nieuw aangelegd eiland in het Haringvliet. Het nu geopende vogelobservatorium Tij is gelegen in De Scheelhoek, dicht bij de Haringvlietdam en het dorp Stellendam.
Het natuurgebied bestaat uit een dijk met binnendijks grote rietlanden en buitendijks een aantal eilanden. Deze eilanden zijn foerageer- en broedgebied voor steltlopers, zoals de visdief en het symbool van het gebied, de grote stern. De architecten hebben het observatorium gemodelleerd naar het ei van deze vogel.
Tij is een volledig remontabel, met lokaal riet afgedekte, houten eivormige constructie, die in Finland computergestuurd is uitgefreesd, in ca. 400 onderdelen met de boot aangeleverd en op locatie gemonteerd is. Door zijn volledige remontabiliteit, modulariteit en materialisering voldoet het aan alle uitgangspunten voor een duurzaam bouwwerk met circulaire potentie. Notabene is alles tijdelijk en moet ook het vogelobservatorium zonder waardeverlies ooit uit elkaar gehaald kunnen worden. Dit alles om de effecten op het milieu en het ecosysteem op locatie minimaal te belasten nu en in de toekomst.
Houten Zollinger constructie
Het Vogelei is gemaakt uit op maat gemaakte houten onderdelen, waarbij het onderste gedeelte bestaat uit Accoya hout en het bovenste gedeelte uit vuren hout.
Riet geoogst uit naastgelegen rietveld
Het riet is geoogst uit het rietveld direct naast het vogelei en gebruikt om het vogelei te bekleden.
“Het project is losjes ontworpen, met ruimte voor improvisatie en experiment. De zwaarte van architectonische regels ontbreekt, context en functie hebben de meeste ontwerpbeslissingen bepaald.”
Winnaar ARC 19 DETAIL Award
Toelichting Jury:“Vogelobservatorium TIJ in Stellendam door RAU & RO&AD geeft op zeer sprekende wijze blijk van de nieuwe manier van denken waarna de jury op zoek is. Het project is losjes ontworpen, met ruimte voor improvisatie en experiment. De zwaarte van architectonische regels ontbreekt, context en functie hebben de meeste ontwerpbeslissingen bepaald. De tunnel richting het gebouw zorgt ervoor dat bezoekers onzichtbaar blijven en is tegelijk uitgevoerd met extra nestkasten. Waar de kijkgaten moesten komen, is door de vogelaars aangewezen. TIJ past daardoor naadloos in zijn rauwe, natuurlijke omgeving.”